Aslında araçlarda kullanılan elektronik ekipmanlar ve sistemler, elektromanyetik uygunluk/uyumluluk (EMC) direktifine uygun olmak zorundadır. EMC uygunluğu almış elektronik sistemlerin kendisi bir başka elektronik sistemden etkilenmediği gibi kendisi de bir başka elektronik sistemi etkilemez.

Ancak buna rağmen bazı araçların kullanıcı el kitaplarında şu tür ifadelere ve dikkat çekmelere de rastlanabilmektedir. “Araç içerisinde kullanılan cep telefonları aracın elektronik sistemini bozabilir ve bu durum aracın çalışma emniyetini ve sizin can güvenliğinizi tehlikeye sokabilir.

Cep telefonları; bir dış antene bağlı değilse, yansıtmasız bir dış antene sahipse ya da yanlış monte edilmişse aracın elektronik sistemini etkileyebilir ve bu nedenle aracın çalışma emniyeti ve sizin güvenliğiniz tehlikeye girebilir”. Bu tür ifadeleri şu şekilde yorumlayabiliriz.

Bilindiği üzere, radyo dalgalarıyla çalışan aygıtlar, belli bir frekans aralığında çalışmaları hedeflenerek tasarımlanmış olmalarına karşın, doğrusal olmayan etkenler nedeniyle, yakın frekanslarda dalgalar da üretiyor.

Her ne kadar, bu ‘yüksek modlar’daki yayınlar görece güçsüz iseler de, bir başka aygıtın çalışma frekansı aralığına isabet ettiklerinde, o aygıtın çalışmasını etkileyebiliyorlar. Tabii, aygıt tasarımları için şart koşulan güvenlik önlemleri, bu tür olasılıkların, diyelim örneğin milyonda birin altında olmasını gerektiriyor.

Fakat bazı uygulamalarda, bu düşük olasılığın gerçekleşmesi ciddi sonuçlar doğurabildiğinden, böylesi risklerin bulunduğu ortamlarda cep telefonlarının kullanılmaması ek bir güvenlik önlemi oluşturuyor. Fakat, etrafta etkilenebilecek herhangi bir elektronik donanım yoksa, böyle bir önleme gerek yok tabii.

Ama yeni nesil ulaşım araçlarının elektronik donanım zenginliği malum. Bu açıdan toplu taşıma araçlarıyla özel otomobiller arasındaki fark; özel otomobilde cep telefonu kullananın, kendisi ve araçtaki yakınları adına risk alıyor olması, toplu taşıma araçlarında ise, etrafındaki çok sayıda yolcuyu risk altına sokuyor olması.

Risk düzeyleri kıyaslanabilir olmamakla beraber, takdir edersiniz ki; bir insanın akıl tutulmasına maruz kalarak kendisini köprüden atlamasıyla, bunaldığı için gelen geçeni tutup köprüden aşağıya atması arasında tabii ki fark var.


Araçlarda kullanılan elektronik ekipmanlar ve sistemler, elektromanyetik uyumluluk (EMC) direktifine uygun olmak zorundadır. EMC uygunluğu almış elektronik sistemlerin kendisi bir başka elektronik sistemden etkilenmediği gibi kendisi de bir başka elektronik sistemi etkilemez.

Ancak buna rağmen bazı araçların kullanıcı el kitaplarında şu tür
ifadelere ve dikkat çekmelere de rastlanabilmektedir. “Araç içerisinde kullanılan cep telefonları aracın elektronik sistemini bozabilir ve bu durum aracın çalışma emniyetini ve sizin can güvenliğinizi tehlikeye sokabilir. Cep telefonları; bir dış antene bağlı değilse, yansıtmasız bir dış antene sahipse ya da yanlış monte edilmişse aracın elektronik sistemini etkileyebilir ve bu nedenle aracın çalışma emniyeti ve sizin güvenliğiniz tehlikeye girebilir”. Bu tür ifadeleri şu şekilde yorumlayabiliriz. Bilindiği üzere, radyo dalgalarıyla çalışan aygıtlar, belli bir frekans aralığında çalışmaları hedeflenerek tasarımlanmış olmalarına karşın, doğrusal olmayan etkenler nedeniyle, yakın frekanslarda dalgalar da üretiyor. Her ne kadar, bu ‘yüksek modlar’daki yayınlar görece güçsüz iseler de, bir başka aygıtın çalışma frekansı aralığına isabet ettiklerinde, o aygıtın çalışmasını etkileyebiliyorlar. Tabii, aygıt tasarımları için şart koşulan güvenlik önlemleri, bu tür olasılıkların, minimum düzeyde olmasını gerektiriyor. Fakat bazı uygulamalarda, bu düşük olasılığın gerçekleşmesi ciddi sonuçlar doğurabildiğinden, böylesi risklerin bulunduğu ortamlarda cep telefonlarının kullanılmaması ek bir güvenlik önlemi oluşturuyor.

Özellikle yeni nesil araçlarda oldukça bol miktarda elektrik-elektronik menşeli sistem ve ünite bulunmaktadır. Sizin aracınızın standart donanımında da; ABS, alarm, arka far LED aydınlatma, elektrikli bel destek ayarı ve koltuk sırtlığı (sürücü tarafı), elektrikli ve arka camdan bağımsız ısıtmalı yan aynalar, diferansiyel kilidi (EDL), motor çekiş kontrolü (MSR), patinaj önleme sistemi (ASR), ESP, elektromekanik park freni, elektromekanik servo-direksiyon sistemi, hız sabitleyici, immobilizer, tam otomatik klima, lastik basınç kontrol sistemi, otomatik yanan kısa farlar, ön sis farları, önde 3 noktalı piroteknik emniyet kemerleri, ön ve arkada park mesafe sensörleri, radyo-CD çalar, sürücü ve yolcu ön, yan ve tavan hava yastıkları, uzaktan kumandalı merkezi kilit, yağmur sensörü ve yol bilgisayarı gibi elektrik-elektronik menşeli ünite ve sistemler bulunmaktadır.

Liste oldukça kalabalık. Şayet bir elektro-manyetik etkilenme söz konusu olacaksa bu sistemlerin kontrol modülleri için de aynı durum söz konusudur.

Bir başka konuda araçların elektrik ve elektronik ünite ve sistemlerinde yapılan onarımlardan kaynaklanabilecek güvenlik zaafları. Aracın korumalı kabloları üzerindeki işlemlerin usule uygun gerçekleştirilmemesi ve aracın elektrik tesisatındaki topraklamaların ve yalıtımların iyi yapılmaması EMC’ye uygun bir sistemi, cep telefonu ve benzeri elektronik cihazların etkileyebileceği bir sisteme dönüştürebilir.

Cep telefonları da özellikle arama/aranma esnasında yaydıkları yüksek elektromanyetik dalgalar ile böyle bir etkiye yol açabilirler.

Özellikle yeni nesil araçlarda elektronik sistem olarak sadece ABS yoktur. Otomatik şanzıman ve cruise kontrol gibi elektronik sistemlerinde kontrol modülleri vardır. Şayet bir elektro-manyetik etkilenme söz konusu olacaksa bu sistemlerin kontrol modülleri içinde aynı durum söz konusudur.

Bir diğer konuda ABS bir aktif emniyet tedbiridir. Ancak ABS’nin çalışmaması demek fren sisteminin çalışmadığı anlamına gelmez. Ancak EMC’ye uygun kontrol modüller ve ekipmanlara rağmen milyonda bir olasılıkta olsa kontrol modüller etkilenebilir. Ayrıca trafiğin durgun olduğu zamanlarda seyir ederken cep telefonu çalarsa oluşacak kaza riski yoğun ve hızlı akan trafikte oluşacak riskten çok daha azdır.

(ALINTIDIR)Kaynak:aracbilgisi.com